Özel Amaçlı Panolar

Elektrik panosu aynı zamanda elektrik dağıtım panosu olarak da adlandırılır. Bir binada ya da tesiste, şebekeden alınan ana akımı alt devrelere ve bileşenlere dağıtır. Günümüzde elektriğin kullanım alanları düşünüldüğünde panoların önemli bir yeri vardır.

Elektrik panosu çeşitleri standart değil, binaların ihtiyaçlarına göre planlanarak sunulur. Elektrik gereksinimi ve güvenlik gibi sebeplerden dolayı kurulumlar özel şekilde yapılır. Pano tasarımı sırasında uygulama alanı dikkate alınır. Çünkü küçük akım ve voltaj değişimleri bile cihazlarda sorunlara yol açabilir.

Elektrik Panosu Çeşitleri

• Ana Dağıtım Panosu
• Tali Dağıtım Panosu
• DDC Panoları
• Sayaç Panoları
• Kompanzasyon Panoları

Bu panolar, firmaların ve tesislerin gereksinimlerine göre özel olarak tasarlanır.

Ana Dağıtım Panosu

Ana Dağıtım Panosu (ADP), kuvvet tesislerinde ana elektrik kaynağından gelen enerjiyi kontrol eden ve dağıtan panodur. Genellikle kompanzasyon panoları ile aynı yerde bulunur. Montajı çoğunlukla bina içine yapılır; ancak bazı durumlarda harici de olabilir.

Küçük tesislerde sayaçlı ana dağıtım panosu ve kompanzasyon birlikte bulunurken, büyük tesislerde ek olarak şu bileşenler de yer alır:

• Bakır baralar
• Akım trafoları
• Sayaç kısmı
• Ana şalter

Büyük tesislerde panolar harici yapılırken, bina içinde kullanılacak panolar dahili ve havalandırmalı şekilde üretilir.

Tali Dağıtım Panosu

Tali dağıtım panoları, ana dağıtım panosu çıkışına bağlıdır ve bina katları ile farklı bölümlerde konumlandırılır. Ana panoya gelen elektrik, tali panolara aktarılır ve buradan ilgili yerlere dağıtılır.

Tesisin boyutlarına göre farklı çeşitleri vardır. Sayaç tipleri arasında şunlar bulunur:

• Elektromanyetik elektrik sayaçları
• Demantmetreli sayaçlar
• Çok tarifeli sayaçlar
• Yük profili kaydeden sayaçlar
• Haberleşme özellikli sayaçlar
• Elektronik sayaçlar
• Üç faz dört telli sayaçlar
• Üç faz üç telli sayaçlar
• Bir faz iki telli sayaçlar

DDC Panoları

DDC panoları, Direct Digital Control (Doğrudan Dijital Kontrol) sistemlerinin başlıca bileşenlerindendir. Kontrol ünitelerini gruplandırır ve bina otomasyon sistemlerinde kullanılır. MCC panoları ile birlikte çalışabilir.

DDC panoları sayesinde şu işlevler sağlanır:

• Fan motoru, hidrofor ve sirkülasyon pompalarının kontrolü
• Aspiratör ve havalandırma sistemlerinin yönetimi
• SCADA entegrasyonu ile uzaktan izleme
• Sıcaklık, nem, basınç ve debi bilgilerini okuma

DDC panoları farklı saha unsurlarını kontrol edebilecek özelleştirilebilir yapılara sahiptir.

Sayaç Panoları

Sayaç panoları, elektrik sayaçlarının monte edildiği panolardır. Binalara özel üretilir ve şu modelleri bulunur:

• Monofaze
• Kombi
• Trifaze

Ayrıca tekli, ikili, üçlü, dörtlü ve beşli sayaç modelleri vardır. Temel görevleri sayaçları dış etkenlerden korumaktır. İçlerinde otomat rayları bulunur ve bu sayede sayaç montajı kolaydır.

Kompanzasyon Panoları

Kompanzasyon panoları, akım ve gerilim parametreleri arasındaki faz farkını minimuma indirir. Cos açısını düzelterek güç faktörünü 1’e yaklaştırır. 9 kW ve üzeri işletmelerde EPDK tarafından kurulması zorunludur.

Bu panolar, tüketilen reaktif enerjiyi dengeleyerek şebekeye binen yükü azaltır. Endüktif veya kapasitif yüklerden doğan faz kaymalarını düzeltir ve enerji verimliliğini artırır.